Temiz oda ürünleri ve malzemeleri

Temiz odalarda neden özel donanımlar gereklidir?

Temiz odalar kontaminasyonu minimize etmek için kurulurlar. Örneğin ISO 5 sınıfı temiz odalarda 1 metreküp havada büyüklüğü 0,5 µm olan parçacıklardan 3520 adet bulunmasına izin verilir. Normal bir büroda ise 1 metreküp havada aynı büyüklükte milyonlarca parçacık bulunur. Bu tür temizlik ölçülerini yerine getirmek için çalışanların çok sıkı kurallara uyması gerekir. Temiz odalarda kullanılan cihazlar ve malzemelerin de bu ortamda olabildiğince az parçacık salınımı yapacak koşullarda tutulması gerekir. Normalde her gün kullandığımız kağıtlar doğal olarak beyaz lifler üretir; kurşun kalemle yazı yazdığımızda ortama grafit parçacıkları salınır (potansiyel iletken), normal kalemlerin içindeki mürekkep içinde potansiyel iyonik kirlilik barındırır. Normal günlük hayatta kullanılan ürünler temiz odalara sokulamaz, bu nedenle temiz odalar için özel malzemeler gereklidir

Endüstri standartlarını ve belirli temiz oda sınıflarının standartlarını tanımlayan ISO 14644-1’in gereklerini yerine getirmek için temiz oda ürünleri kullanılmalıdır. Temiz odaların donanımını, hangi cihazların kullanılabileceğini, her bir sınıfın limit parçacık adetinin korunması için hangi davranış kurallarının geçerli olduğunu 1’den 9’a kadar olan ISO sınıfları (en temiz ISO 1’dir) direktifi belirler.

ISO sınıfları için faydalı temiz oda malzemeleri

Woman looking at clipboard in sterile factory production

Temiz oda kağıtları ve not defterleri

Temiz odalarda tutulacak notlar, özel olarak bu iş için üretilmiş araçlarla yazılmalıdır. Temiz oda kağıtları hav bırakmaz, çünkü lifleri özel bir katmanla kaplanmıştır. Bu da parçacık salınımını ve mikropların emilmesini minimize eder. Poli spiralli temiz oda not defterlerinde de bu özel kağıt kullanılır.

Man making notes in a sterile production

Temiz oda markörleri

Normal yazı araçları toz parçacıkları saldıklarından, temiz odalar için kontaminasyon yaratmayacak şekilde özel temiz oda markörleri ve kalemleri üretilir. Temiz oda markörlerinde elyaftan veya başka malzemelerden tozsuz uçlar ve iyonik bir kontaminasyon riski içermeyen mürekkep kullanılır.

Temiz oda yapışkan bantları

Temiz odalarda kullanılan yapışkan bantlar, zeminde işaretleme ve renk kodlamaları gibi görevleri üstlenir. Temiz oda yapışkanlı bantlarından, kalıntı bırakmadan güçlü yapışkan özelliği göstermesi beklenir. Bant, parçacıklardan arındırmak için genellikle lamine edilir. Bantların diğer özellikleri ise; kolay yırtılma, anti-statik, gaz yaymama ve uzun ömürlü olmasıdır.

Scientist in steril coverall gown cleaning the clean room facility

Temiz odalar için temizlik maddeleri

Temiz odalar temizlenirken tüm yüzeylerin parçacıklardan tamamen arındırılmış olmasına özellikle dikkat edilmesi gerekir. Bu nedenle elektrikli süpürgelerin özel filtre sistemleri olmalıdır. Duvarlar, tavan ve zeminler hav bırakmayan malzemelerle temizlenmelidir. Özel dokunmuş temiz oda bezleri ve süngerler, bu odalardaki kirlerin toplanmasında ve bertaraf edilmesinde vazgeçilmezdir.

Factory worker in blue lab uniform and facemask

Temiz odalar için giysi sistemleri

Temiz odalarda giyilecek koruma giysilerinin kapsamı odanın sınıfına bağlı olarak değişir. Kullanılması gerekli olan giysiler, cepsiz bir laboratuvar önlüğü ve saç filesinden kişiyi tamamen örten, kolluk, önlük, saç ve sakal filelerine, kapüşona, emniyetli sabitlemesi olan eldivenlere, yüz maskelerine, ayakkabının üzerine geçirilen koruyuculara kadar değişkenlik gösterebilir.

HEPA Filter Leak Test of Technician Clean room

Temiz oda kontrolü nasıl yapılır?

Bir temiz odanın kurulduktan sonra altı ayda veya yılda bir gibi sürelerle düzenli olarak kontrol edilmesi gerekir. Bu kontrol, ISO 14644-1 sınıfının standartlarının yerine getirildiğinden emin olmak için zorunludur. Bu kontrollerde hava akımlarının ve filtre sistemlerinin usulüne uygun olarak çalışıp çalışmadığı denetlenir. Bunlar, havada maksimum bulunmasına izin verilen parçacık sayısının aşılmadığından emin olmak için yapılır.

Temiz oda kontrollerinde öncelikle emin olunması gereken şey, hava akım sisteminin usulüne uygun olarak çalışmasıdır. Hava akımı, temiz odanın içine ve dışına, aynı zamanda odanın içinde ve bir bölümünden diğerine de düzenli bir şekilde sirkülasyonu sağlanmalıdır.

HEPA ve ULPA filtrelerinin sızdırmazlığı, keza herhangi bir kaçak olup olmadığı kontrol edilir. Bu şekilde temiz odaya filtrelenmemiş hava girmesi önlenir.

Daha sonra parçacık sayıcı cihazlarla havadaki parçacık konsantrasyonu ölçülür. Bu cihazlar, ışık dağılımı bazında parçacıkların büyüklüğünü ve metreküp başına miktarını sayar.

Söz konusu sanayi kolunun talebine göre temiz odanın istenen standarda uyumunu sağlamak için daha başka kontroller de yapılır. Bunlar sıcaklık ve nem kontrolleri, titreşim, ses ve ışık koşullarına ilişkin testlerdir. Temiz oda ortamlarında kullanılan ürünler de test edilir. Bu bağlamda edding 8011 temiz oda markörü bağımsız bir kuruluş tarafından gaz yayma ve yüzeyin temizlenebilirliği açısından test edildi. ISO 14644-1 standartı uyarınca kalemin siyah rengine havanın temiz tutulması kategorisinde 2. sınıf, mavi rengine ise 3 .sınıf onayı verildi. Bu tür kontroller diğer temiz oda ürünleri için de yapılmaktadır.

Burada başka ilginç konular da bulabilirsin

edding 8011 temiz oda markörü

Bu markörün ISO 2. ve 3. sınıf temiz odalarında kullanım sertifikası bulunur. Metal ve etiket içermeyen tasarımı ve 0,6 mm’lik yuvarlak ucuyla edding 8011’nin toz salınım düzeyi minimumdur, suya ve silinmeye dayanıklıdır, klipsli kapağı son derece pratiktir.

Daha fazla

edding 8014 laboratory marker mark on glass

edding 8014 laboratuvar kalemi

Sertifikasını TÜV’ün verdiği 8014 laboratuvar kalemi -183 °C’den +500 °C’ye kadar aşırı sıcaklıklara direnç gösterir, suya ve ışığa dayanıklıdır. Bu özellikleri kalemi laboratuvar ortamında en güvenilir yardımcınız yapar.

Daha fazla