Kaligrafia dla początkujących

Kaligrafia – podstawy

Pisanie to nie tylko sposób na wyrażenie myśli i pomysłów – Twój charakter pisma może stanowić ważne narzędzie graficzne. Zastanawiasz się, jak stworzyć ekspresyjne, oryginalne dzieło pisakiem na papierze? Jeżeli tak, to właśnie tu znajdziesz odpowiedź! Zobacz, jak nadać odręcznemu pismu więcej wyrazu. Poniżej zapoznasz się z podstawami sztuki kaligrafii – teoretycznymi i praktycznymi – z użyciem markerów do kaligrafii edding. Miłego pisania!

Poznaj swoje narzędzia pracy

Końcówka ścięta i okrągła

Pisanie końcówką ściętą

Końcówka ścięta nadaje się do tworzenia naprawdę eleganckiego, efektownego pisma odręcznego. Jest w kształcie dłuta, co oznacza, że ma jedną szerszą i jedną bardzo wąską krawędź. W zależności od sposobu trzymania pisaka można pisać szeroką lub wąską linią.

Pisanie końcówką okrągłą

Końcówka okrągła z zaokrąglonym czubkiem należy do najpopularniejszych. Większość przyborów do pisania: pióra kulkowe, cienkopisy, ołówki lub pisaki, ma okrągłą końcówkę o różnych szerokościach linii. Dzięki zaokrąglonej końcówce sposób trzymania pisaka nie ma znaczenia – linie zawsze mają taką samą szerokość, a pisanie długich tekstów nie sprawia żadnych trudności.

Używanie końcówki ściętej

Kąt nachylenia końcówki ściętej

Przykładanie końcówki pod odpowiednim kątem przez cały czas pozwala osiągnąć wyrazisty styl. Ścięta końcówka powinna być zawsze nachylona pod kątem 45°, np. względem linii wiodącej, bez względu na to, czy rysowane linie są poziome czy pionowe. W trakcie pisania nie należy zmieniać kąta początkowego.

„Trzeba jakby przykleić sobie pisak do dłoni we właściwej pozycji” – dodaje nasz ekspert od kaligrafii.

Proporcjonalność liter

Podczas pisania końcówką ściętą należy zwrócić uwagę na stosunek szerokości linii do wysokości liter. Aby osiągnąć odpowiednio proporcjonalny wygląd, można narysować nad sobą cztery lub pięć krótkich linii o szerokości końcówki. Małe litery (minuskuły), takie jak na przykład „x” nie powinny przekraczać wyznaczonej w ten sposób wysokości. Dlatego używając szerokiej końcówki ściętej najlepiej pisać stosunkowo duże litery. Węższa końcówka pozwoli pisać mniejsze znaki.

Wysokość liter minuskułowych bez wydłużeń górnych lub dolnych.

Wysokość liter minuskułowych bez wydłużeń górnych lub dolnych.

Część litery poniżej wysokości x.

Wielkie litery – w odróżnieniu od minuskuł, które są literami małymi.

Pismo i jego różne style

Pismo antyczne: uncjalne

Uncjała to pełne, zaokrąglone pismo z dość pogrubionymi literami używane od trzeciego wieku przed naszą erą. Było to oficjalne pismo kościoła chrześcijańskiego w czasach Cesarstwa Rzymskiego. Nazwa „Uncjała” pochodzi od słowa „Uncia”, które oznacza „cal” lub „wysoka na cal litera” i odnosi się do wysokości liter. Jest to pismo wyłącznie majuskułowe (tylko wielkie litery).

Pismo antyczne: Kapitała chłopska (Capitalis Rustica)

Kapitała chłopska była stosowana w czasach Cesarstwa Rzymskiego do pisania ważnych rękopisów od I do V wieku. Do XII wieku stosowano ją jako ozdobne pismo do nagłówków. Jest to także pismo wyłącznie majuskułowe. Jego charakterystyczny styl wymaga nachylenia końcówki pisaka pod kątem 60°.

Oceń własny charakter pisma

Przyjrzyjmy się swobodnym stylom pisma ręcznego, czyli na przykład swojemu charakterowi pisma. Poniżej znajdziesz wskazówki i sugestie, które pomogą Ci pisać w sposób nieco bardziej kaligraficzny. W kolejnej części zamieściliśmy informacje, które umożliwiają klasyfikację charakteru pisma. Zdanie pokazane jako przykład to dobrze znane powiedzenie angielskie, które zawiera każdą literę alfabetu: „The quick brown fox jumps over the lazy dog”.

Co należy zrobić: podaliśmy 3 przykłady różnych charakterów pisma odręcznego. Zdecyduj, do której kategorii należy Twoje pismo lub wybierz styl, który najbardziej Ci odpowiada. Następnie postępuj zgodnie z naszymi wskazówkami, aby poprawić wygląd własnego charakteru pisma.

Poszczególne litery tego stylu pisma są stosunkowo płaskie (mała wysokość x = 3 szerokości linii), przez co litery wydają się szersze, mimo że ogólnie są dość wyraźne. To charakterystyczna cecha przedstawionego stylu pisania, której należy przestrzegać, a z czasem nawet ją doskonalić.

Zmiany w wydłużeniach dolnych lub „ogonkach”, na przykład u liter f, g, j lub y, pomagają zachować odstępy między znakami. Biorąc pod uwagę małą wysokość x, pozwala to zachować lepszą przejrzystość stylu. To samo dotyczy litery l, która – bez pętli – pasuje lepiej do pozostałych wydłużeń górnych i przejrzystszego stylu pisania.

Litery m, n oraz h są łatwiejsze do odczytania w tej formie, natomiast u oraz n można łatwo ze sobą pomylić. Charakter pisma wydaje się bardziej interesujący, kiedy wydłużenia górne są dłuższe niż wielkie litery. Ciekawy efekt może tworzyć litera r lekko wystająca poza wysokość x. W odniesieniu do wielkich liter proponowane zmiany nadadzą pismu bardziej indywidualny styl (zwłaszcza u liter A, M oraz N) dzięki zastosowaniu kształtu małych liter – mimo że są zbliżone rozmiarem i współzależnością do wielkich liter.

W tym charakterze pisma wysokość małych liter (bez wydłużeń górnych i dolnych) – nazywana również wysokością x – jest równa pięciu szerokościom linii (szerokość końcówki pisaka). Znaki są wysokie i wąskie, a styl ułatwia akcentowanie tekstu. Niepołączone litery są dość proste i umieszczone blisko siebie.

Nasz ekspert zaleca zwiększenie wysokości x w celu osiągnięcia lepszego efektu dekoracyjnego. Wydłużenia górne to proste linie, które tworzą ładny kontrast do otwartych, czystych wydłużeń dolnych. Proste zakończenia liter sprawiają, że pismo jest czytelne.

Wysokość małych liter (bez  wydłużeń górnych lub dolnych) w tym charakterze pisma to 4 szerokości linii, czyli cztery szerokości końcówki pisaka. Pismo z wyglądu nieznacznie przypomina kursywę: ma stosunkowo wąskie, łączone litery.

Nasz ekspert od kaligrafii zaleca akcentowanie wydłużeń górnych i dolnych w celu uzyskania lepszego efektu kaligraficznego. Kształt wydłużeń dolnych można dopasować do kształtu wydłużeń górnych, aby osiągnąć jednolity wygląd. W naszym przykładzie „s” wygląda lepiej jako kursywa. Dzięki nadaniu „r” bardziej dynamicznego kształtu, całość wydaje się bardziej swobodna i subtelnie zdobiona.

Efektowna kaligrafia – kilka rad

Różne style liternictwa

Używając różnych stylów liternictwa, nauczysz się nowych, ciekawych efektów graficznych, a efekt będzie zaiste widowiskowy. Możesz na przykład wybrać pisanie tylko małymi literami drukowanymi. Albo zdecydować się na styl z dużą ilością zawijasów – decyzja należy do Ciebie.

Odstępy między literami dla dodania efektu

Zmieniając odstępy między litrami, możesz stworzyć interesujące style dekoracyjne bazujące na Twoim własnym charakterze pisma, które można łączyć w cudowny, kreatywny sposób. Aby osiągnąć taki efekt, wystarczy łączyć poszczególne litery odpowiednio szeroką linią.

Efekty związane z wysokością liter

Specjalne efekty można również osiągnąć wybierając bardzo dużą lub bardzo małą wysokość x.

Litery z dużą wysokością x powinny – i mogą – być węższe i położone bliżej siebie. W przeciwnym razie pismo będzie wyglądać na niezbyt staranne. W ten sposób powstanie nowy, charakterystyczny styl pisma. Używanie nowych, wodoodpornych markerów do kaligrafii pozwala pisać na naczyniach i przedmiotach dekoracyjnych wykonanych z terakoty, metalu lub kamienia i osiągać wspaniałe efekty.

U bardzo małej wysokości x, litery i odległości między znakami muszą być szerokie, aby pismo było czytelne. To może dać początek oryginalnemu stylowi liternictwa.

Najważniejsze to ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć...